Od 6 sierpnia do 9 września 2022 w Galerii Sztuki Współczesnej Dom Doktora w Zakopanem można oglądać wystawę dwóch, związanych z warszawską ASP artystów – Władysława Winieckiego (Wydział Grafiki) oraz Grzegorza Kozery (Wydział Malarstwa). Kuratorką wystawy jest Anna Baranowa.

 

"Co robi Dama z Elche w Zakopanem, w galerii Magdaleny Kraszewskiej? – pyta Anna Baranowa, kuratorka wystawy. Miłośnicy Hiszpanii wiedzą, że pod tą nazwą kryje się ikona sztuki iberyjskiej, starożytna rzeźba przedstawiająca młodą i bogatą damę, zwaną Królową mauretańską. Nie byłoby tych symbolicznych odwiedzin pod Giewontem, gdyby nie powstała książka prof. Teresy Grzybkowskiej Dama z Elche. W kręgu sztuki hiszpańskiej (Wydawnictwo Austeria, Kraków 2021)" – mówi Anna Baranowa.

 

znana dama

 

Prof. Teresa Grzybkowska, autorka "Damy z Elche. W kręgu sztuki hiszpańskiej" zaprosiła do współpracy młodego artystę – Grzegorza Kozerę, który wykonał ilustracje w technice kolażu. Przy czym zamiast kilkunastu – po jednej do każdego rozdziału – powstało ich aż osiemdziesiąt pięć. Tak powstał cały cykl pod tytułem "Iberia" (2021). Swój pierwszy, zainspirowany kulturą Hiszpanii cykl pt. "Szkicownik znaleziony w Granadzie" Kozera stworzył podczas stypendium Erasmus na Universidad de Granada (2008/2009). Tym razem zmierzył się ze sztuką i kulturą hiszpańską znacznie szerzej – od czasów prehistorycznych, przez średniowiecze i nowożytność po wiek XX.

 

"Gdy planowałam wystawę Iberii w Domu Doktora w Zakopanem, natrafiłam na inny wizerunek Damy z Elche, który powstał o wiele lat wcześniej niż cykl Kozery. "Improwizacja – znana dama" (1970) to tytuł dwóch wersji litografii Władysława Winieckiego – wybitnego grafika, prof. ASP w Warszawie. Jako partner życiowy Kraszewskiej, Winiecki od początku lat 90. dzielił czas między Warszawą a Zakopanem. Warto dodać, że to od jego wystawy indywidualnej w lipcu 1994 roku zaczęła się historia galerii sztuki współczesnej w zabytkowym domu rodziny Kraszewskich” – dodaje Anna Baranowa.

 

(…) O ile barwna litografia Winieckiego, zainspirowana słynną rzeźbą, przypomina o jego licznych pobytach w Domu Doktora, to kolaże Kozery inicjują jego obecność w tym miejscu i w ogóle w Zakopanem. Aż dziw, że artysta jest tutaj po raz pierwszy, zważywszy na jego twórcze dialogi ze sztuką Władysława Hasiora (m. in. wystawa "Kozera / Hasior. Montaż wystawienniczy", w Miejskim Ośrodku Sztuki w Gorzowie Wielkopolskim na początku bieżącego roku). Ufam, że to zakopiańskie międzypokoleniowe i międzykulturowe spotkanie będzie miało swoje ciągi dalsze…" – mówi kuratorka wystawy.

 

Władysław Winiecki (1941-2008)

 

Artysta grafik, który osiągnął mistrzostwo w dziedzinie litografii. Ukończył Akademię Sztuk Pięknych w Warszawie w 1966 roku w pracowni prof. Artura Nachta-Samborskiego. W 1977 podjął pracę dydaktyczną w macierzystej uczelni na Wydziale Grafiki. W 1997 otrzymał tytuł profesora kontraktowego (w roku 2001 tytuł profesora). Przez wiele lat prowadził znaną Pracownię Litografii w ASP w Warszawie. Brał udział w wielu wystawach krajowych i zagranicznych. W 1978 zdobył jedną z najważniejszych nagród graficznych: Grand Prix VII Międzynarodowego Biennale Grafiki w Krakowie. Prace Władysława Winieckiego znajdują się w kolekcjach muzealnych i prywatnych w kraju i zagranicą.

"Prowadząc dialog z przeszłością Winiecki mało kiedy wyzbywa się kpiącego uśmiechu i nuty ironii, niemniej zdarzają się wyjątki, takim jest niewątpliwie litografia Improwizacja – znana dama. Litografia ta (nawiązująca do motywu Damy z Elche) jest jednym z piękniejszych hołdów złożonych sztuce starożytnej. Ta subtelna rzeźba uważana za jedno z najwybitniejszych osiągnięć sztuki iberyjskiej została zinterpretowana przez artystę ze swobodą, a zarazem szacunkiem dla piękna arcydzieła" – mówi Magdalena Boffito (Świat rozpięty między światłem i czernią).

 

I kontynuuje: "(…) Jest wielce prawdopodobne, że Winiecki znał liczne reprodukcje Damy z Elche.
W 1948 roku Bank Hiszpanii użył wizerunku Znanej damy do zilustrowania banknotu o nominale 1 pesety. Możliwe, że artysta niekoniecznie widział eksponat osobiście, na co wskazywałby fakt, że układ i modelunek rzeźby są zbliżone do fotografii reprodukowanej w encyklopedii Britannica. Litografia Winieckiego jest zbudowana bardzo prosto, jej działanie opiera się na dużym kontraście jasnych i ciemnych powierzchni, gdzieniegdzie dookreślonych swobodną, miękką linią, co uwydatnia oryginalną ornamentykę stroju i wyszukane ozdoby głowy. W wersji kolorowej, bogatszej o tło materii, praca zawiera dodatkowe 3 subtelnie skomponowane warstwy: rodzaj zgaszonej czerwieni (typ różu indyjskiego), indygo oraz piaskowy kolor (typ żółci neapolitańskiej)".

 

Grzegorz Kozera

 

Urodzony w 1983 roku malarz, autor kolaży, doktor sztuki. W latach 2003-2008 studiował historię sztuki na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Od 2006 studiował na Wydziale Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, którą ukończył w 2011 w pracowni Przestrzeni Malarstwa prof. Leona Tarasewicza i dra Pawła Susida. W latach 2017-2020 odbył studia doktoranckie na ASP w Krakowie w pracowni prof. Grzegorza Sztwiertni. Od 2019 pracuje na Wydziale Malarstwa ASP w Warszawie na stanowisku asystenta w Pracowni Wiedzy o Działaniach i Strukturach Wizualnych, prowadzonej przez prof. Jana Mioduszewskiego. Jest między innymi dwukrotnym stypendystą Urzędu Miasta Stołecznego Warszawy (2014, 2016), laureatem programu Młoda Polska (2019). Został wyróżniony w konkursie 42. Biennale Malarstwa Bielska Jesień (2015). Brał udział w licznych wystawach w kraju i zagranicą. Prace Grzegorza Kozery znajdują się w kolekcjach prywatnych i publicznych.

 "(...) Chyba się nie pomylę, jeśli powiem, że drugą miłością Grzegorza Kozery jest Hiszpania, ten niezwykły kraj, który powinien być wyspą, tak bardzo bowiem różni się bogatą, złożoną wielokulturowością od reszty Europy, będąc jednocześnie tej Europy niezbywalnym w każdym organizmie sercem – pisze Teresa Grzybkowska (maszynopis, tekst powstał z okazji wystawy w Instytucie Cervantesa w Krakowie, wiosna 2022).

 

(…) Kozera poznał z bliska kulturę, języki i pejzaże tego wspaniałego kraju, będąc stypendystą Uniwersytetu w Grenadzie. Nie dziwi więc jego entuzjazm na wieść o pisanym przeze mnie zbiorze esejów o sztuce iberyjskiej. Moje eseje, wynik wielokrotnych podróży i długiego przebywania, zwłaszcza w Andaluzji, obejmują początki sztuki europejskiej w grotach Altamiry, dzieła twórców iberyjskich rzeźb, między innymi tytułowej Damy z Elche, muzułmańską Alhambrę, katolicki Escorial Filipa II, monarchy o ambicjach władcy świata, po wielokulturowe Toledo i El Greca, geniusza w odtwarzaniu pozaziemskich mistycznych przeżyć, sztukę najdoskonalszego malarza wszechczasów Velázqueza, dramatycznego Goyę, mistrza iluzji Salvadora Dalego, malarza łączącego prehistorię i świat antycznych bogów ze współczesnością Pabla Picassa oraz kordobańskiego miłośnika przeszłości miasta i kobiet Julio Romero de Torresa.

 

(...) Zadanie, jakiego podjął się Grzegorz Kozera było ambitne, stworzył bowiem 85 intelektualnych impresji kolażowych, które miały zastąpić reprodukcje opisywanych dzieł sztuki. Kozera stworzył więc nowe dzieła sztuki, oparte na arcydziełach największych hiszpańskich artystów. (...) Kolaże to specjalna dziedzina twórczości, polegająca na pozornie swobodnych skojarzeniach, te wykonane przez Kozerę odznaczają się wielkim wyczuciem sytuacji pisarskiej i plastycznej i stanowią doskonałą puentę każdego rozdziału” – stwierdza Teresa Grzybkowska.

 

Co, gdzie, kiedy

 

Władysław Winiecki, Grzegorz Kozera: ”Wokół Damy z Elche”. Wystawa.
Kuratorka: Anna Baranowa

Galeria Sztuki Współczesnej Dom Doktora w Zakopanem
ul. Stanisława Witkiewicza 19
34-500 Zakopane

6 sierpnia – 9 września 2022
otwarcie: 6 sierpnia2 022 (sobota), godzina 18.00

poniedziałek – niedziela: od 11.00 do 14.00 i od 16.00 do 19.00

Patronat:
Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie, Stowarzyszenie Historyków Sztuki Oddział Krakowski

• Wydarzenie na Facebooku

• Witryna Galerii Sztuki Współczesnej Dom Doktora w Zakopanem