Andrzej Wajda ( 1926-2016)

był wybitnym polskim reżyserem filmowym, teatralnym i telewizyjnym. Andrzej Wajda studiował w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie (w latach 1946–1949) oraz w Szkole Filmowej w Łodzi, w której uzyskał dyplom w 1953 r. Był twórcą polskiej szkoły filmowej, inicjatorem kina moralnego niepokoju oraz dwóch najważniejszych nurtów polskiej kinematografii. Jego filmy stanowią wzorzec kina autorskiego. Andrzej Wajda był mistrzem twórczej adaptacji filmowej polskiej literatury.

Zadebiutował 26 stycznia 1955 r. filmem Pokolenie. Wyreżyserował kilkadziesiąt dzieł filmowych, które przeszły do historii polskiego i światowego kina, m.in. Kanał (1956, Srebrna Palma w Cannes), Popiół i diament (1958, nagroda FIPRESCI w Wenecji), Popioły (1965), Brzezina (1970, Złote Grono w Łagowie, Złoty Medal w Moskwie), Wesele (1972, Srebrna Muszla w San Sebastian), Ziemia obiecana (1975, Złoty Medal w Moskwie, nominacja do Oscara), Człowiek z marmuru (1976, nagroda FIPRESCI w Cannes), Dyrygent (1979, nagroda FIPRESCI w San Sebastian), Panny z Wilka (1980, nominacja do Oscara), Człowiek z żelaza (1981, Złota Palma w Cannes), Danton (1982, Cezar i Nagroda Delluca), Korczak (1989), Wielki Tydzień (1995, Srebrny Niedźwiedź w Berlinie), Pan Tadeusz (1999), Katyń (2007, nominacja do Oscara), Tatarak (2009, Nagroda Bauera w Berlinie). Andrzej Wajda był również pierwszym polskim filmowcem, który reżyserował w teatrze (w latach 1963–1997 był reżyserem Teatru Starego w Krakowie). Był twórcą wybitnych spektakli, m.in. Biesów (1971), Nocy listopadowej (1974), Emigrantów (1976) czy Zbrodni i kary (1984).

Andrzej Wajda został uhonorowany wieloma najważniejszymi nagrodami filmowymi, m.in. nagrodą Oscara Amerykańskiej Akademii Filmowej, Złotą Palmą w Cannes, weneckim Złotym Lwem, Złotym Niedźwiedziem w Berlinie, brytyjską BAFTA, Cezarem i Felixem za całokształt twórczości. Pełnił też wiele odpowiedzialnych funkcji, m.in. szefa Filmowego Zespołu X, prezesa Stowarzyszenia Filmowców Polskich (w latach 1978–1982), przewodniczył Radzie ds. Kultury przy Prezydencie Lechu Wałęsie, był także senatorem I kadencji. Andrzej Wajda został uhonorowany Kawalerem Orderu Orła Białego, otrzymał też Komandorię Francuskiej Legii Honorowej, Wielki Krzyż Zasługi Niemiec, Order Księcia Jarosława Mądrego.

W 1987 r. Andrzej Wajda został uhonorowany Nagrodą Kyoto. Przeznaczył ją w całości na Fundację Kyoto–Kraków w celu stworzenia Centrum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha. W uznaniu tych zasług w 1995 r. odznaczony został – wraz z Krystyną Zachwatowicz-Wajdą – Srebrnym Medalem Cracoviae Merenti, a w roku 2011 Nagrodą Miasta Krakowa. W roku 1995 został kawalerem japońskiego Orderu Wschodzącego Słońca – Złote Promienie ze Wstęgą.

Andrzej Wajda był także zasłużonym pedagogiem. W 2002 r. powstała z Jego inicjatywy Mistrzowska Szkoła Reżyserii Filmowej.

 

Uroczystość wręczenia dyplomu Doktoratu Honoris Causa odbyła się 02 czerwca 2000r.