Akademia Sztuk Pięknych

w Warszawie
Herb Rzeczypospolitej PolskiejProjekty dofinansowane ze środów Unii Europejskiej - link Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego - link
Fragment plakatu przedstawienia

"Salpetriere". Multimedialny spektakl Grzegorza Stachańczyka w Katowicach

Opublikowano 27 września 2022

Multimedialny spektakl teatralny pt. "Salpetriere", którego premiera odbyła się w ASP w Warszawie, wyrusza do Katowic. 2 października 2022 o godzinie 19.00 zostanie wystawiany w Kinoteatrze Rialto. Spektakl przygotowany został przez działający przy warszawskiej ASP teatr SCENA 72, z gościnnym udziałem Jadwigi Jankowskiej-Cieślak – wybitnej aktorki filmowej i teatralnej, zdobywczyni Złotej Palmy w Cannes oraz Tomasza Olejnika, w reżyserii Grzegorza Stachańczyka.

 

Komornicka – odważna podróż w głąb własnej egzystencji 

 

Spektakl powstał z inspiracji zarówno Kabałą, jak i postacią Komornickiej, którą Maria Janion określiła jako "... jedną z najbardziej nieugiętych w dziejach kultury naszej ostatniego stulecia. Jej odważna podróż w głąb własnej egzystencji ma niewiele sobie równych. Za swój nonkonformizm, za swój protest przeciwko przyjętym konwencjom społecznym, za swoją nieuległość i niezależność, za swoją ofiarę złożoną bogom Doświadczenia Wewnętrznego, poniosła najcięższe konsekwencje życiowe i moralne: zamknięcia w domu obłąkanych, zapomnienia, potępienia, wzgardliwej wyższości wobec biednej wariatki".

"Odważna podróż w głąb własnej egzystencji" w spektaklu jest ucieczką przed opresją, a zarazem ucieczką do wolności. Komornicka nie jest bohaterką narracji, jest biografią" – źródłem, z którego zaczerpnięte zostały jedynie niektóre wątki z jej życia.

Przypadek Komornickiej vel Własta stał się jedynie pretekstem do przedstawienia kobiety – artystki poszukującej przestrzeni wolności osobistej i artystycznej w społeczeństwie ograniczonym konwenansami, podtrzymywanymi zarówno przez mężczyzn, jak i kobiety. Niezgoda na taką egzystencję doprowadza bohaterkę do załamania psychicznego i w konsekwencji do zmiany identyfikacji płciowej, będącej jedynie rodzajem kamuflażu, desperacką próbą usytuowania się w roli jednostki społecznie użytecznej, czyli mężczyzny. 

 

"Tytuł jednoaktówki odnosi się do paryskiego szpitala Salpêtrière, który przed wielką rewolucją służył jako przytułek dla ubogich oraz osób nieprzystosowanych społecznie. W  roku 1856 otrzymał tu posadę lekarza Jean-Martin Charcot, mianowany już w 1862 ordynatorem oddziału. Charkot, nauczyciel między innymi Sigmunda Freuda, zajął się badaniami nad chorobą podobną do epilepsji, która to – pozostając bez wpływu na fizyczność – zdawała się chorobą duszy. Rzecz jasna, tytuł sugeruje uogólnienie: kliniki psychiatryczne jako szpitale przemienienia, a także miejsca zsyłki" – fragment tekstu Izabeli Morskiej pt. "Odmieniec – duchowa rewolucja".

 

 

 

 

Spektakl "Salpetriere":  2 października 2022, g. 19.00
Kinoteatr Rialto
ul. Św. Jana 24
40-012 Katowice

 


Zdjęcie główne: fragment plakatu. Materiały organizatora.