W grudniu 2021 Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków przyznało nagrodę KSIĄŻKA ROKU 2020 prof. dr hab. Iwonie Szmelter za dwujęzyczną publikację naukową pt. "O fenomenie sztuk wizualnych i meandrach ich ochrony. Filozofia i elementy nowej teorii i praktyki konserwacji" (eng. "On the phenomenon of visual arts and the meanders of their preservation", Wydawnictwa Naukowego PWN SA, Warszawa 2020).

 

„(…) Fascynacja Autorki szeroko pojętą ochroną dziedzictwa w aspekcie zachowania sztuk wizualnych zaowocowała poszerzoną refleksją, krytyczną analizą i co najistotniejsze odpowiedzią na nurtujące współczesną konserwacje pytania. Ukazanie fenomenu sztuk wizualnych w świetle rozszerzonego rozumienia dziedzictwa kultury w XXI w, to zarazem przekazanie nowej filozofii ochrony dziedzictwa, a zwłaszcza kształtowania świadomości znaczenia procesów sztuki w pejzażu kultury.

Autorka ze swadą, zachowując chronologię, ukazuje rozwój myśli konserwatorskiej zwłaszcza zjawisk związanych ze sztuką współczesną w aspekcie reinterpretacji funkcjonujących schematów i doktryn konserwatorskich w kontekście traktowania zabytkowej materii i jej pozamaterialnych aspektów. Sięgając do historii teorii konserwacji, cytuje klasyków, z perspektywy przemian w wartościowaniu dzieł sztuki, kształtowania podejścia do problemu materialnej autentyczności i kategorii etycznej. Poruszając wątki intelektualne, począwszy od dążeń związanych z  przywróceniem twórczego klimatu z czasów powstania dzieła, poprzez tendencje czyniące z materiału podstawowe zagadnienie sztuki, a także po fundamentalne dążenia do zachowanie integralności obiektu, wykazuje, że aktualne teorie i praktyki konserwatorskie ulegają obecnie odmaterializowaniu” – czytamy w recenzji autorstwa Grażyny Korpal. 

 

• Recenzja tekstu autorstwa Iwony Szmelter pt. „Fenomen sztuki wizualnej i meandry jej ochrony. Filozofia, elementy nowej teorii i praktyki konserwacji.
  Kraków, 11.06.2020, Grażyna Korpal (plik PDF)

 

prof. zw. dr hab. Iwona Szmelter

 

bada w naukach o dziedzictwie kultury historię i teorię ochrony dziedzictwa sztuk wizualnych, specjalizuje się w metodologii i praktyce konserwacji-restauracji malarstwa na podłożach ruchomych dzieł sztuki nowoczesnej i współczesnej. Czynna artystka, konserwatorka dzieł sztuki mistrzów flamandzkich, renesansowych:
El Greco, Canaletta, Jana Tarasina, Wojciecha Fangora, Aliny Szapocznikow, Tadeusza Kantora i innych. Wykształcenie:  Uniwersytet im. Mikołaja Kopernika w Toruniu, staż podyplomowy na Uniwersytecie La Sapienza oraz w Istituto del Restauro w Rzymie, Getty Research Institute w Los Angeles.

Prof. Szmelter pracowała w Muzeum Narodowym w Warszawie, obecnie pracuje na Wydziale Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, gościnnie na Uniwersytecie Artystycznym w Poznaniu (1997-2014), na podyplomowych studiach muzeologicznych na uniwersytetach w Warszawie (1997-) oraz w Toruniu (2013-). Kierowała lub była partnerką w transdyscyplinarnych projektach z zakresu zachowania dziedzictwa kultury. Wykłada i publikuje w Polsce i zagranicą – autorka lub współautorka dziewięciu książek i ponad stu artykułów.