Rozmowy w Pałacu – zapomniana herstoria
Od czerwca w zrewitalizowanym Pałacu Czapskich odbywają się cykliczne spotkania z publicznością pt. "Rozmowy w Pałacu". 21 października (czwartek) rozpoczniemy jesienny cykl wykładów.
Tym razem odbędą się pod hasłem "zapomniana herstoria" i będą dotyczyć historii studentek ASP w okresie międzywojennym. Spotkania poprowadzą: dr Marika Kuźmicz – dziekana Wydziału Zarządzania Kulturą Wizualną i absolwentki: Katarzyna Ewa Trzeciak i Agata Ostrowska. "Rozmowy w Pałacu" będą dostępne również online.
21 października 2021, godz. 19:00
dr Marika Kuźmicz
"Artystki w Szkole Sztuk Pięknych i warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych"
W okresie międzywojennym w warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych studiowało ponad 900 kobiet. Ich pochodzenie, status materialny, sytuacja rodzinna były różne, ale tym, co z pewnością je łączyło była chęć studiowania sztuki i potrzeba jej tworzenia. Nie wszystkie ukończyły szkołę, ale wiele z nich wykazało się dużą determinacją, aby zdobyć wykształcenie. Późniejsze absolwentki nie zawsze kontynuowały drogę artystyczną. Niektóre z nich zrezygnowały z kariery zawodowej, a los wielu okazał się tragiczny, przepadły w wojennej zawierusze. Ale wiele z nich tworzyło, pracowało, odnosiło sukcesy. Pomimo tego, dorobek większości z nich nie doczekał się nigdy opracowania. Obecnie, dzięki dokumentom zachowanych w Archiwum Akademii, możemy próbować rekonstruować biografie niektórych, odnajdywać ich prac, przywracać je do historii sztuki. Jedną z takich prób było przygotowanie przez obecne studentki Akademii wystawy poświęconej kilkunastu z dawnych absolwentek naszej uczelni.
Cykl wykładów "Artystki w Szkole Sztuk Pięknych i warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych – zapomniana herstoria" przybliża sylwetki niektórych z nich. W ramach pierwszego wykładu z nowego cyklu dr Marika Kuźmicz odsłania kulisy prac nad wystawą "Kocham w życiu trzy rzeczy: samochód, alkohol i marynarzy" oraz omawia specyfikę pracy z zespołami archiwalnymi podczas opracowywania dorobku zapomnianych artystek.
28 października 2021, godz. 19:00
Katarzyna Ewa Trzeciak
"Od Lublina przez Warszawę i Paryż po Nowy Jork. Podążając śladami Resi Schor"
Resia Schor (1910-2006) była polską artystką pochodzenia żydowskiego. Urodziła się pod Lublinem, w 1930 roku wyjechała do Warszawy by kształcić się w ASP. Na uczelni przeżyła jedne z najszczęśliwszych w życiu chwil, poza jej murami dotkliwie doświadczyła jednak antysemityzmu narastającego w Polsce lat 30. XX w. Między innymi z tego powodu po studiach dołączyła do swojego narzeczonego Izraela Schora w Paryżu. Wspólnie opuścili miasto w czasie wojny i uciekli do Nowego Jorku, gdzie rozpoczęli życie na nowo. Skomplikowane losy i tożsamość artystki odbiły się w jej twórczości – w abstrakcyjnym, nowoczesnym malarstwie, w zdekonstruowanych mezuzach czy w brutalnych rzeźbach w metalu.
4 listopada 2021, godz. 19:00
dr Marika Kuźmicz
Z Wilna do Warszawy. Przez Teheran do Toronto. Historia Mary Schneider
Mary Litauer-Schneider (1900-1992), która studiowała warszawskiej Szkoły Sztuk Pięknych (później ASP) w latach 1917-20, mogłaby swoją bogatą biografią obdzielić wiele osób. Pochodziła z Wilna, po kilku latach studiów w stolicy, przeniosła się do Krakowa, by kontynuować edukację w tamtejszej Akademii. W 1922 r. wyjechała do Berlina, gdzie zetknęła się ze sztuką m.in. Alexandra Archipenki, Wassilego Kandinsky’ego, Paula Klee. Powróciła do Warszawy i podjęła ponownie studia w ASP, tym razem w pracowni Tadeusza Pruszkowskiego. W 1929 r. razem z Elżbietą Hirszberżanką i Gizelą Hufnaglówną utworzyła kobiecą grupę twórczą "Kolor". Dużo wystawiała i podróżowała, m.in. do Włoch i Francji. W 1935 r. poślubiła wykładowcę warszawskiej ASP, architekta, Romana Schneidera.
Szczęśliwe życie pary przerwała II wojna światowa – Schneiderowie zostali aresztowani we Lwowie, a następnie wywiezieni do łagru koło Nowosybirska. Pomimo ciężkich warunków, Mary starała się nadal rysować, szkicując węglem na zdobytym papierze. Rozdzielona z mężem, na mocy amnestii w 1941 r. wstąpiła do tworzonych pod dowództwem gen. Władysława Andersa Polskich Sił Zbrojnych.
W Armii Andersa pracowała w Ośrodku Organizacyjnym i, nadal rysując, dokumentowała codzienność w wojsku. Następnie trafiła do Iranu, gdzie spotkała się z mężem, który również przeżył łagier. Wspólnie z Romanem stworzyli Polskie Pracownie Artystyczne przy Armii Andersa – w Pracowniach znalazło zatrudnienie m.in. przy projektowaniu mundurów, kilkudziesięciu plastyków. Po zakończeniu wojny zamieszkali w Bejrucie, starali się bezskutecznie o wizę angielską, której ostatecznie nie otrzymali. Schronienie znaleźli w Kanadzie. W Kanadzie Schneiderowie otworzyli szkołę artystyczną, która przez wiele lat istniała jako Bridgewater Retreat and Art School, a w 1990 została włączona do Loyalist College i od tej pory pełniła funkcję letnich kursów (Bridgewater Art Classes). Przez cały czas wojennej i powojennej tułaczki, Mary starała się pracować twórczo. Jej zachowane prace są niezwykłym świadectwem trudnego życia, ale także woli przetrwania i wielkiej twórczej pasji.
18 listopada 2021, godz. 19:00
Agata Ostrowska
Warunki materialne i pochodzenie studentek warszawskiej Szkoły Sztuk Pięknych w latach 1920 - 1939.
Wykład ma za zadanie wprowadzić słuchaczy w realia studiowania w Szkole Sztuk Pięknych w Warszawie w latach międzywojennych poprzez opis i analizę wybranych materiałów archiwalnych ze zbiorów archiwum Akademii. Główną osią wystąpienia będą ocalałe podania oraz życiorysy wybranych studentek. Warszawska Szkoła Sztuk Pięknych przyjmowała w swoje mury osoby o różnym pochodzeniu i statusie materialnym. Podobne szanse na studiowanie miała zarówno córka rzemieślnika, jak i dziewczyna z dobrze postawionego szlacheckiego domu. W trakcie trwania wykładu przyjrzymy się kartom z teczek studentek, ich problemom finansowym, rodzinnym, oraz miejscom zamieszkania.